¿Que é un burato negro?

imagen

Para entendelo, comezaremos tomando como exemplo unha estrela coma o Sol, cun diámetro de 1.390.000 km e unha masa 330.000 veces superior á da Terra. Calquera obxecto situado sobre a superficie do Sol estaría sometido a unha atracción gravitatatoria 28 veces superior á gravidade na superficie terrestre, tendo en conta a súa masa e a distancia que existe dende a súa superficie ao seu centro.

As estrelas conservan o seu tamaño normal grazas ao equilibrio entre a súa altísima temperatura central (que tende a expandir a substancia estelar) e a xigantesca atracción gravitatoria (que tende a contraela).

Se (nun caso hipotético) baixase a temperatura, o equilibrio remataría e a gravitación sería a nova dona da situación. A estrela comezaría a contraerse e, durante este proceso, desintegraríase a súa estructura atómica interna. No lugar dos átomos só quedarían electróns, protóns e neutrons soltos. A estrela seguiría a contraerse ata que a repulsión mutua dos electróns contrarrestasen calquera contracción externa.

A estrela sería entón unha enana blanca. Toda a masa quedaría reducida a unha esfera duns 16.000 km de diámetro, e a súa gravidade superficial, coa mesma masa pero cunha distancia moito menor da superficie ao centro, sería 210.000 veces superior á da Terra.

Baixo determinadas condicións, a atracción gravitatoria faise demasiado forte como para poder ser contrarrestada pola repulsión electrónica. A estrela contraeríase aínda máis, obligando aos electróns e aos protóns a combinarse para formar neutróns, e forzando tamén a éstos a xuntarse en estreito contacto. A estructura neutrónica contrarresta neste tipo de casos calquera contracción exterior e o que temos é unha “estrela de neutróns”, que podería ablergar toda a masa do noso Sol nunha esfera de só 16 kilómetros de diámetro. A gravidade sería, neste caso, 210.000 millóns de veces superior á da Terra.

En certas condicións, a gravitación pode superar incluso a resistencia da estructura neutrónica. Nese caso, xa non hai nada que poda opoñerse ao colapso. A estrela pode contraerse ata un volumen cero e a gravidade superficial aumentar ata o infinito.

A luz emitida por unha estrela perde algo da súa enerxía ao avanzar contra o campo gravitatorio da estrela, segundo a Teoría da Relatividade. Canto máis intenso é o campo, tanto maior é a pérdida de enerxía.

A luz emitida por unha estrela ordinaria, coma o Sol, perde moi pouca enerxía. A luz emitida por unha enana blanca, algo máis. E a emitida por unha estrela de neutrones, aínda máis. Ao longo do proceso de colapso da estrela de neutrones, chega un momento no que a luz que emana da superficie perde toda a súa enerxía e non pode escapar.

Un obxecto sometido a unha compresión maior ca das estrelas de neutrones tería un campo gravitatorio tan intenso que calquera cousa que se aproximara a el quedaría atrapada e non podería volver a saír; sería como se o obxecto atrapado caese nun burato infinitamente fondo e non cesase nunca de caer. E como nin sequera a luz pode escapar, este obxecto comprimido será negro. Literalmente, un “burato negro“.

 Crese que no centro da maioría das galaxias (entre elas a Vía Láctea) hai buratos negros supermasivos.

Autora: María Piñeiro

Esta entrada foi publicada en 2. Universo. Garda o enlace permanente.